“De Kerk is bijeengebracht door ‘de ene Geest van genade die over ons is uitgestort’, die blaast in de verschillende ledematen van het Lichaam van Christus, waarin allen, verenigd zonder scheiding, ‘ledematen van elkaar’ zijn. De duidelijke onderscheiding tussen ‘laikos’ (leek) en de hiërarchie betekent geenszins een tegenstelling, maar alleen deze organische verbinding van een lichaam, van een organisme, met zijn diverse functies. De Kerk is immers geen plaats van verwarring en anarchie, waar iemand op elk moment kan doen wat hij wil: binnen dit organisme met een gelede structuur oefent eenieder zijn bediening uit volgens de roeping die hij heeft ontvangen.”
Paus Benedictus XVI – Woensdagaudiëntie over de H.Paus Clemens van Rome, 7 maart 2007
“De vorming van de lekengelovigen heeft als fundamenteel doel de steeds duidelijkere ontdekking van de eigen roeping en de steeds grotere bereidheid om haar te verwerkelijken in de vervulling van de eigen zending. God roept mij en zendt mij als arbeider in zijn wijngaard; Hij roept mij en zendt mij om te werken voor de komst van zijn Rijk in de geschiedenis. Deze persoonlijke roeping en zending betekenen de waardigheid en de verantwoordelijkheid van iedere lekengelovige en vormen de krachtbron voor heel het vormingswerk dat gericht is op de blijde en dankbare erkenning van die waardigheid en op de trouwe en edelmoedige vervulling van die roeping. God heeft immers van eeuwigheid af aan ons gedacht, ons bemind als unieke en onherhaalbare personen en ieder van ons bij zijn eigen naam genoemd, zoals de goede herder die ‘zijn schapen bij hun naam noemt’ (Joh. 10, 3)”
Paus Johannes Paulus II, Christifideles laici, nr. 58 (Christifideles laici)
Interessant is ook een document van de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren, genaamd ‘Guide for Catechists’ van de hand van Jozef Kardinaal Tomko en gepubliceerd met goedkeuring van Paus Johannes Paulus II op 3 december 1993.
“De congregatie voor de Evangelisatie van de volkeren heeft altijd een bijzondere interesse gehad in de catechisten als primaire factor voor Evangelisatie. In 1970 heeft zij al een praktische handleiding voor de catechisten uitgegeven. I.v.m. radicale veranderingen in de wereld en het bewustzijn van zijn verantwoordelijkheden wil de congregatie voor de Evangelisatie van de volkeren aandacht vragen voor de huidige situatie en vooruitzichten bieden voor de verdere ontwikkeling van dit ‘prijzenswaardige leger van lekenapostelen’. Catechisten zijn volgens paus Johannes Paulus II de fundamentele evangelische dienst aan de wereld.”
Lees de gehele Nederlandse samenvatting (PDF) door mevr. M. Wildeboer
Verdieping van je geloof
Je bent bezig met het geloof en je hebt belangstelling voor de achtergronden. Je wilt graag meer weten over het wat en waarom.
Toerusting voor je werk in de kerk
Je bent actief in de kerk. Het geloof boeit je en je geeft het graag handen en voeten, in de parochie of anderszins. Maar je zou graag wat meer in huis willen hebben qua theologische kennis en geestelijke vorming, zodat je sterker in je schoenen staat en meer kunt geven. Het Theologisch Instituut Sint-Bonifatius biedt de mogelijkheid aan twee, aansluitend op elkaar te volgen, cursussen deel te nemen: de basiscursus theologie, de vervolgcursus theologie en dit zowel in een minor als in een major variant.
Het woord catechist duidt in het kerkelijk spraakgebruik aan dat iemand in de kerk met een zending van de bisschop diaconale, catechetische of pastorale taken verricht. Wie zich in deze taken wil bekwamen, kan na afronding van de basis- en vervolgcursus theologie de catechistenopleiding volgen. De ‘minor’ staat gelijk aan de ‘klassieke’ diaken- en catechistenopleiding en geeft voldoende theologische opleiding om in aanmerking te komen voor een zending als onbezoldigd catechist in het bisdom Haarlem Amsterdam en tot onbezoldigd parochiemedewerk(st)er in het aartsbisdom Utrecht. In de catechistenopleiding die daarop volgt, wordt gewerkt aan het verwerven van de nodige kennis en vaardigheden in praktijkgerichte vakken en stages. Er geldt een eigen aannameprocedure. De maximumleeftijd voor aanmelding is 60 jaar. Na afronding van de catechistenopleiding kan bij gebleken geschiktheid door de bisschop een zending worden verleend.
Voor wat betreft de catechisten geldt eveneens dat de voortgezette vorming van groot belang is. De Kerk hecht grote waarde aan hun inzet, zoals onder meer blijkt uit de instructie Redemptionis Sacramentum: “Vooral groot belang dient te worden gehecht aan de vorming van catechisten, die onder veel inspanningen een bijzondere en volstrekt noodzakelijke bijdrage hebben geleverd en nog leveren aan de verspreiding van het geloof en van de Kerk” (148). Ook paus Johannes Paulus II heeft in zijn Encycliek Redemptoris Missio groot belang gehecht aan een adequate en “zorgvuldige dogmatische en pedagogische voorbereiding, voortdurende geestelijke en apostolische vernieuwing…” van de catechisten (73). De Guide for the catechists stelt dat in ieder bisdom waarin catechisten actief zijn, voor hen een georganiseerd programma van voortgezette vorming moet worden aangeboden (n. 29).
In het bisdom Haarlem-Amsterdam is daarom zowel voor de permanente diakens als voor de catechisten een vormingstraject ingericht waaraan zij de eerste vijf jaren na hun wijding of zending geacht worden deel te nemen. Aan de diakens en catechisten wordt gevraagd de data van hun vorming in de agenda vast te leggen, tenminste die van de eigen vormingsbijeenkomsten. Daarnaast worden zij uitgenodigd, deel te nemen aan de Willibrordavonden en aan stille dagen en retraites. Aan het einde van deze vijf jaren zal bij voldoende deelname – waarbij in ieder geval deelname aan de eigen vormingsbijeenkomsten wordt verstaan – een getuigschrift worden uitgereikt dat door de Bisschop en de verantwoordelijke voor de vorming wordt getekend.
