Diakenopleiding

15-06-2025

Korte omschrijving

De opleiding tot diaken in het bisdom Haarlem-Amsterdam is een meerjarige vorming gericht op mannen die zich geroepen voelen tot het permanente diaconaat binnen de katholieke Kerk. De opleiding combineert theologische en pastorale vorming met persoonlijke en geestelijke begeleiding. Kandidaten volgen colleges in onder meer Bijbelstudies, dogmatiek, liturgie en sociale leer van de Kerk. Daarnaast doen zij pastorale stages in parochies of diaconale instellingen. De opleiding is bedoeld om de kandidaten toe te rusten voor hun dienstwerk in de liturgie, de verkondiging en de caritas, in nauwe samenwerking met priesters en gelovigen in het bisdom. De opleiding combineert theologische en pastorale vorming met persoonlijke en geestelijke begeleiding. Kandidaten volgen colleges in onder meer Bijbelstudies, dogmatiek, liturgie en sociale leer van de Kerk. Daarnaast doen zij pastorale stages in parochies of diaconale instellingen. De opleiding is bedoeld om de kandidaten toe te rusten voor hun dienstwerk in de liturgie, de verkondiging en de caritas, in nauwe samenwerking met priesters en gelovigen in het bisdom.

Meer lezen over het ambt van diaken? Kijk op deze pagina.

Opbouw opleiding en vorming

Na toelating zal aandacht worden gegeven aan diverse aspecten van het ambt van (permanent) diaken. Hierbij moet je denken aan vorming m.b.t. de Eucharistievieringen, de taken en verantwoordelijkheden van een diaken in de katholieke kerk, taken en handelingen bij dopen, huwelijk, uitvaart.

Als onderdeel van de vorming dient de kandidaat ook een stage te lopen in een parochie. De duur is ongeveer 2,5 jaar in deeltijd. De kandidaat wordt dan begeleid door een stage coordinator in de parochie (vaak een priester van die parochie) en een externe stage begeleider. De stage kan tegelijk plaatsvinden met de studie theologie en zal in overleg worden ingevuld.

Op weg naar de wijding tot permanent diaken in het bisdom Haarlem-Amsterdam zijn er verschillende stappen en fasen die een kandidaat doorloopt. Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste stappen:

1. Oriëntatiefase
Doel: Verkenning van de roeping tot het diaconaat.
Inhoud: Gesprekken met een priester, diaken of de diocesane verantwoordelijke voor de opleiding; deelname aan oriëntatiebijeenkomsten.
Duur: Meestal één jaar.

2. Aanmelding en selectie
Stap: Officiële aanmelding bij het bisdom.
Beoordeling: Psychologische screening, gesprekken met een roepingencommissie en achtergrondonderzoek.
Toelating: De bisschop besluit uiteindelijk of de kandidaat wordt toegelaten tot de opleiding.

3. Opleidingsfase (vormingsjaar/opleidingstraject)
Duur: Meestal 4 tot 5 jaar, afhankelijk van de vooropleiding.

Inhoud:
Theologische vorming: via het Sint-Bonifatiusinstituut of andere erkende instellingen.
Pastorale stage: in een parochie of diaconale instelling.
Geestelijke begeleiding: persoonlijke groei en verdieping in geloof.
Gemeenschapsvorming: samen met andere kandidaten deelnemen aan studiedagen, retraites en vieringen.

4. Aanvraag tot opname onder de wijdingskandidaten (Admissio)
Moment: Na enkele jaren opleiding.
Betekenis: Officiële erkenning door de bisschop dat de kandidaat als wijdingskandidaat verdergaat.

5. Acoliet- en lectorwijding
Tussenstappen: Voorafgaand aan de diakenwijding wordt de kandidaat aangesteld als lector en acoliet, wat taken zijn binnen de liturgie.
Betekenis: Groei in verantwoordelijkheid en liturgische dienstbaarheid.

6. Diakenwijding
Voorwaarde: Positieve beoordeling van de opleiding en geestelijke rijpheid.
Wijding: Door de bisschop in een plechtige viering.
Inzet: Na de wijding wordt de nieuwe diaken benoemd voor een concrete taak binnen het bisdom (vaak in een parochie of diaconaal project).

Wat kun je ermee?

Met deze opleiding en een afgeronde studie Theologie minor of major werk je toe naar de wijding tot diaken en de aanstelling in een parochie om God en de geloofsgemeenschap dienen.

Toelatingseisen

De studie Theologie Minor of Major geeft de mogelijkheid te starten met de opleiding (permanent) diaken. Toelating is mogelijk na een uitgebreid gesprek met de Vicaris en/of studieprefect van de opleiding. Voor de opleiding dienen ook een aantal documenten te worden overhandigd zoals doopcertificaat, eventueel een huwelijkscertificaat, bewijs van Heilige Communie en Vormsel. Bij elke stap, van Admissio tot wijding, dient de kandidaat een handgeschreven brief met motivatie te schrijven aan de bisschop met het verzoek tot de volgende stap toegelaten te worden.

Afronding

De wijding tot diaken door de bisschop.

De permanente diaken is een levend teken van Christus de dienaar — een brug tussen altaar en straat, die het evangelie handen en voeten geeft in de concrete noden van de wereld.